Vojna operacija „Oluja” predstavlja najveće etničko čišćenje u Evropi posle 1949. i završetka izgona istočnoevropskih Nemaca. Agresija je izvršena nad oblastima pod zaštitom UN dok su u toku bili pregovori. Narod koji je bežao bio je žrtva brojnih ratnih zločina. Ubijene su stotine civila. Masakrirani su štićenici doma za osobe s posebnim potrebama, mrcvareni starci i starice, streljani zarobljenici… Iz Splita je pljačkaše u Knin vozio naročiti voz. Velika pobeda postignuta je uz štedro naoružavanje i obuku iz SAD i Nemačke, nakon NATO bombardovanja krajiških ciljeva, zaustavljanja svih elektronskih komunikacija Srpske vojske Krajine, uz odnos snaga na terenu od osam prema jedan u korist Hrvatske i pasivni položaj koji su zapadne sile nametnule Srbiji i Srpskoj.
Nacija pesnika A. G. Matoša ili Mile Budaka nije mogla da se doseti čak ni originalnog naziva za svoju zločinački pohod, koji će u hrvatskoj kolektivnoj svesti prevazići naše Kosovo i Kolubaru. Oni koji su ih zaista organizovali, obučavali i pobedu im omogućili organizovali su već jednu „oluju” u pustinji, a za novi naziv nisu im se trošili vreme i krvavi novac. U Hrvatskoj se podsmevaju broju od 1.893 većinom civila i trećinom žena za koje znamo da su poginuli ili nestali tokom „Oluje”. Za lažne smatraju većinu zločina nad Srbima, a one koje priznaju – kao što su Varivode – relativizuju i nipodaštavaju.
Hrvatska je država u kojoj danas stotine Srba leže u zatvorima zbog ratnih zločina. Jedini osuđeni hrvatski vojnik za zločine za vreme „Oluje” po nacionalnosti je Srbin. Srbi su činili šestinu stanovništva Hrvatske i trećinu žrtava poslednjeg rata. Njihove ubice Hag nije kaznio, a oslobođenje hrvatskih generala za najteže zločine izvršio je sudija američko-izraelskog državljanstva stvarajući presedan koji je danas od značaja u pojasu Gaze. Kažnjeni su malobrojni zločini nad Srbima. Pa i tada ubicu porodice Zec, penzionisanog pukovnika, pomilovao je predsednik Hrvatske; ubica civila general Mirko Norac tokom izdržavanja kazne uspeo je da se oženi, dobije dete i izgradi kuću; a general Branimir Glavaš je za vreme suđenja izabran za narodnog poslanika…
Teza o Srbima kao remetilačkoj manjini u Hrvatskoj istorijski je netačna. Nikada od stvaranja stranaka u poslednjoj četvrtini 19. veka do 1990. Srbi u Hrvatskoj nisu većinom glasali protiv bar jednog od većinski hrvatskih političkih pokreta. O tome da su Hrvatima nametnuli komunizam treba bar dva puta razmisliti. Srpski narod je u komunizmu lišen svojih ustanova, dodatno razjedinjen u okvirima jugoslovenske države, njega su 1990. u Hrvatskoj samo konačno obespravili. Tek tada on se pobunio i nastupio kao jedinstvena nacija. To sistematsko guranje srpskog naroda u rat kasnije je korišćeno kao obrazac za rešavanje srpskog pitanja. Pritom, mislim i na veštačko stvaranje krize u Crnoj Gori, između 2011. i 2020. godine, kao i na Kosovu i Metohiji od 2012. do danas.
Hrvatska je tokom protekle tri decenije sve više neprijateljski nastrojena prema Srbiji. Napadi na Srbe se prethodnih godina kreću u proseku oko 300 godišnje. Kada u dalmatinskoj selendri narod za vreme maškara spaljuje lutke zlikovaca, za njih je – 2024. i 2023. godine – Aleksandar Vučić Don Kihot, a Vladimir Putin samo njegov sluga, Sančo Pansa. Ornoj sponzorki „rezolucije o osudi genocida u Srebrenici”, svaka parlamentarna osuda zločina izvršenih pre osamdeset godina u NDH čista je uvreda i očigledna agresija. No, da se Hrvatska s ustaškim zločinima istinski suočila, ne bi ove godine natpis o Holokaustu nestao iz Jasenovca. Direktor Hrvatskog državnog arhiva bio bi osoba koja ne tvrdi da su Srbi 1941. izvršili genocid nad Hrvatima. Nekadašnji predsednik hrvatskog parlamenta protivio bi se afirmaciji ustaškog pozdrava „Za dom spremni”. Bivša hrvatska predsednica Kolinda Grabar Kitarović propustila bi da u svlačionici reprezentacije u slavu ustaških koljača Jure Francetića i Rafaela Bobana iz punih pluća urla stihove: „Drinu vodu pregazili, Srbiju su popalili!” Konačno, aktuelni predsednik Hrvatske, Zoran Milanović, koji s osmehom priznaje da mu je „djed bio ustaša”, ne bi ljutit na Beograd primetio kako se onda „Srbi čude što su ih Nemci bombardovali”.
Sve navedeno je posledica istorije. Taj odnos utemeljen je na verskoj netrpeljivosti iz ranog novog veka, činjenici da zbog osmanske opasnosti Hrvatima naseljene zemlje Ugarskog kraljevstva nisu prošle verske progone i unifikaciju. Podstican je i dugotrajnom političkom i socijalnom neintegrisanošću Hrvatske koja je prevaziđena tek u 20. veku. No, on je najviše zasnovan na činjenici da je posle velikih pomeranja stanovništva od 15. do 17. veka od izvornih Hrvata ostalo jako malo.
U Beogradu sve ovo prvo nisu uočili, a potom nisu želeli da vide. Navedimo samo ponešto, a da pritom zanemarimo Drugi svetski rat: pogrome s početka 20. veka nad Srbima u Zagrebu; kako je Hrvatu učinjena čast da 1914. ispali prvu granatu na Beograd; Hrvat koji je za vreme Prvog svetskog rata bio vojni guverner Srbije, posle nije progonjen, ali je osnovao ustaški pokret; Hrvat je pobedio na konkursu za izradu spomenika austrijske pobede na mestu srušene Njegoševe kapele na Lovćenu, drugi Hrvat je odobrio njeno novo rušenje, a treći podigao mauzolej – uz zdušnu podršku Matice Hrvatske… Za hrvatsko vođstvo nema dobre vlade u Srbiji. Miko Tripalo je kao nacionaliste napadao čak i Marka Nikezića i Latinku Perović, a ova druga je najvećeg Hrvata u istoriji – Josipa Broza Tita – čak i pitala da li su za njega dobri samo mrtvi Srbi.
Hrvatska je država koja nije mogla da trpi tolerantnog Milorada Pupovca, čiji su predstavnici pre obeležavanja dana kada su ustaše u glinskoj crkvi spalile stotine Srba položili venac na spomenik „braniteljima” – onima koji su oružano obespravili pa potom proterali potomke žrtava. U Hrvatskoj je ove godine komunalno preduzeće jednog malog grada zahtevalo rušenje spomenika pokojniku napisanog na ćirilici. Oni vide postojanje takve ploče kao provokaciju, a obećavaju da će „uvredljivo” pismo dozvoliti kada bar jedna trećina ploča bude ćirilična!
Neko bi rekao da su Srbi, koliko god stradali, čak i za vreme prethodnog rata, svojim zločinima stvorili traumu kod Hrvata. Pitam se kako je onda moguće da 40 odsto svih hrvatskih ulaganja u inostranstvu već do 2005. bude usmereno u Srbiju. Stjepan Mesić je, bez bilo kakve zadrške i stida, smesta preuzeo stotinak evra penzije koju je stekao kao vrhovni komandant JNA i srpske TO u vreme kada su se one borile u mestima hrvatske traume Vukovaru, Bibinju i Voćinu…
Čuli smo kako postoje slučajevi da mafija ima svoju državu. Mislim da, u slučaju Hrvatske – od oca domovine Ante Starčevića do danas – sopstvenu državu ima jedan evropski Kju Kluks klan.
*Istoričar, predsednik Naprednog kluba